آموزش مدیریت تصمیم گیری

معرفی دوره تئوری های تصمیم گیری

برای آشنایی بیشتر با این فضا، می‌توانید به عنوان یک نمونه، به این فایل pdf سرفصل‌ها (که به نظر ما، مخرج مشترک بسیاری از دوره‌های مشابه در حوزه تصمیم گیری است) نگاه کنید.

توجه به روشهای کیفی تصمیم گیری یا Qualitative Methods

اگر درس‌ها و موضوعات مستقلی به روشهای کمی یا Quantitative اختصاص پیدا کنند.

معمولاً درس تصمیم گیری در دوره های مدیریتی به سمت یک درس کیفی تغییر جهت می‌دهد.

سرفصل درسهای تصمیم گیری با نگاه کیفی، تقریباً در همه جا مشابه است:

• ترس انسانها از تصمیم گیری یا فوبیای تصمیم گیری
• تلاش برای تبدیل تصمیم گیری از حالت انفعالی به حالت فعال (بحث‌هایی مانند بحث مرکز کنترل درونی)
• بحث تشخیص صورت مسئله و خلاقیت در حل آن
• نقش ارزش‌ها و معیارها در انتخاب گزینه مناسب
• پرداختن به خطاهای شناختی تصمیم گیری
• تصمیم گیری های شهودی و منطقی (شبیه قسمت اول و دوم بحث مکانیزم‌های دوگانه تصمیم گیری)

به عنوان نمونه‌ای از این نوع طراحی سرفصل، می توانید درس تصمیم گیری برای مدیران در مدرسه کسب و کار وارتون را بررسی کنید.

 تئوری تصمیم گیری تحلیلی – عقلایی (Rational Analytical Decision maker):

در این تئوری تصمیم گیری، آموزش مدیریت تصمیم گیری، تصمیم گیرنده به صورتی کاملا هوشیارانه والبتّه آگاهانه تصمیم می گیرد.

در این تئوری ، تصمیم عبارتست از انتخابی که در کمال آگاهی از میان راهکارهای موجود برگزیده می شود تا منافع سازمان به حداکثر برسد .

بنابراین تصمیم گیرنده بایستی تمام راهکارهای موجود را آنالیز کند و نتایج احتمالی انتخاب های پیشرو را تحلیل کند و براساس یک معیار ثابت و بی طرفانه، راهکاری با حداکثر بازدهی را ارائه کند.

نظریه تحلیل – عقلایی قدیمی ترین تئوری تصمیم گیری است که یک روش عقلایی ، آگاهانه ، منظم و تحلیل گرا محسوب می شود.

بر این نظریه انتقاداتی وارد است که عبارتند از:

1. تصمیم گیرنده همیشه یک عامل منفرد و واحد نیست بلکه معمولا تصمیم گیری در یک مجموعه صورت می پذیرد . چیزی که این تئوری برای آن ارزشی قائل نشده است.
2. یک تصمیم گیرنده توان بررسی تمامی راهکارها و نتایج آن را ندارد. از طرفی تهیه اطلاعات نیز فرآیندی زمانبر و پرهزینه می باشد.
3. در این تئوری حداکثر توجه تصمیم گیرنده، تحقق اهداف می باشد. در حالی که اهداف در طول فرآیند زمان تغییر می کنند و این یک موضوع غیرعقلایی می باشد.

۲- تئوری تصمیم گیری بینشی – احساسی (Intuitive Emotional Decision maker):

در مقابل تئوری عقلایی، آموزش مدیریت تصمیم گیری، تئوری تصمیم گیری احساسی قرار دارد . در این تئوری عنوان می گردد

که تصمیم گیرنده به عواملی از قبیل تجربه یا عادت ، احساسات غریزی ، تفکر انعکاسی و غریزه با استفاده از فرآیندهای ذهنی ناخودآگاه ترجیح بیشتری می دهد.

این فرآیندها را می توان ا استفاده از جلسات هم نشینی ، طوفان مغزی، استفاده از افکار خلاق و مواجه خلاق ایجاد نمود.

تصمیم گیرنده احساسی، تعدادی راهکار و گزینه را مورد بررسی قرار می دهد و با جهش همزمان از یک مرحله از آنالیز یا تحقیق به مرحله دیگر، دوباره به مرحله اول برمی گردد (ایجاد یک چرخه برای دستیابی به بهترین نتایج).

باید توجه داشت که سازندگان استراتژی ها در واقع همان تصمیم گیران می باشند. بنابراین استراتژی به عنوان طرحی در جریان تصمیم گیری ظاهر می شود.

مخالفان این نظریه معتقدند که:

1. این تئوری تمامی ابزارهای موجود برای تصمیم سازان را مورد استفاده قرار نمی دهد (مثلا تکنیک های ریاضی و علمی مدیریت)
2. تئوری تصمیم گیری الهامی – احساسی توجه ای به جلوگیری از بروز اشتباهات ندارد. به طور کلی این تئوری تصمیم گیری برای شرایط تحول و تغییر می تواند مناسب باشد.

۳- تئوری تصمیم گیری سیاسی – رفتاری (Political Behavioral Decision maker):

در این تئوری تصمیم گیری، آموزش مدیریت تصمیم گیری، تصمیم گیرنده باید نتایج یک تصمیم را بر روی افرادی که از آن تصمیم تحت تاثیر قرار می گیرند مورد بررسی قرار دهد.

طرفداران این تئوری تصمیم گیری معتقدند که:

1. تصمیم گیری یک فرآیند است نه یک عمل ساده ، پس باید به مجموعه ای از عوامل توجه کرد.
2. مدیران معمولا سعی می کنند تصمیماتی مشابه فرآیندهای فعلی بگیرند، در حالی که ممکن است شیوه های موثرتری وجود داشته باشد.
3. تصمیم گیرنده تنها نتایج محدودی را در نظر می گیرد که اشتباه بزرگی است. همواره در تصمیمات باید دامنه گسترده تری را مدنظر داشت.
4. تصمیمات معمولا براساس یک توافق نسبی میان اعضا یک سازمان گرفته می شوند. بنابراین امکان خطا در آنها وجود دارد.
5. مدیران تنها به بعضی از نتایج تصمیمات واقف می باشند.